Thuyết Tề về Hán, bị Hàn tranh công Lịch_sinh

Lịch Dị Cơ đến nước Tề, nói với Tề vương Điền Quảng:

Nhà vua có biết thiên hạ sẽ về đâu không?Không biết!Nếu nhà vua biết thiên hạ sẽ về đâu thì có thể có được nước Tề, nếu không biết thiên hạ sẽ về đâu thì sẽ không giữ được nước Tề.Vậy thiên hạ sẽ về đâu?Về Hán.Tại sao ông lại nói thế?Hán vương cùng Hạng vương ra sức quay mặt về hướng Tây để đánh Tần. Theo giao ước, ai vào Hàm Dương trước thì người ấy được làm vương. Hán vương vào Hàm Dương trước, Hạng vương bội ước không cho Hán vương làm vương ở đấy mà cho làm vương ở Hán Trung... Hạng vương mang cái tiếng bội ước, giết Nghĩa đế, người ta lập được công thì Hạng vương không hề nhớ, người ta phạm tội thì Hạng vương không hề quên… Thiên hạ làm phản… Cho nên kẻ sĩ trong thiên hạ sẽ theo về Hán vương, cái đó, có thể ngồi mà tính được, Hán Vương đem quân tự đất Thục và đất Hán, bình định Tam Tần, vượt qua Tây Hà, cầm binh ở Thượng Đảng, xuống Tỉnh Hình giết Thành An Quân[2], phía Bắc Ngụy lấy ba mươi hai thành. Đó là binh của Xi Vưu[3], không phải sức con người làm được mà là cái phúc của trời. Nay Hán vương đã giữ được lúa của Ngao Thương, chặn lối Thành Cao hiểm trở, giữ bến Bạch Mã, chặn sườn núi Thái Hàng, nắm lấy cửa ải Phỉ Hồ. Thiên hạ ai theo sau thì sẽ bị mất trước. Nhà vua nên mau mau theo hàng Hán vương trước đi! Như thế thì xã tắc nước Tề có thể giữ được, nếu không hàng Hán vương thì cái cảnh nguy vong có thể đứng mà đợi nó đến.

Tề vương Điền Quảng cho là phải, bèn nghe lời Lịch sinh, rút quân phòng giữ ở Lịch Hạ về, cùng Lịch sinh suốt ngày đêm uống rượu say.

Trong khi đó Hàn Tín cũng đã nhận lệnh Lưu Bang đi đánh Tề, nghe tin Lịch sinh đã dùng cách thuyết phục mà lấy được hơn bảy mươi thành cửa Tề, muốn dừng lại. Mưu sĩ của Hàn Tín là Khoái Triệt khuyên Tín nên đánh úp lấy nước Tề để lập công. Hàn Tín nghe theo, đang đêm đưa binh vào bình nguyên, đánh úp nước Tề.

Vua Tề là Điền Quảng nghe tin quân Hán đã đến, cho rằng Lịch sinh đã lừa mình, bèn gọi ông đến nói:

Nếu nhà ngươi có thể làm cho quân Hán dừng lại thì ta sẽ cho nhà ngươi sống. Nếu ngươi làm không được thì ta sẽ nấu nhà ngươi.

Lịch Dị Cơ nói:

Làm việc lớn thì không xét việc nhỏ, gặp cái đức lớn thì không nhường và từ chối, sao ông không làm lại còn nói thế?[4]

Tề vương Quảng bèn sai mang ông bỏ vào vạc nấu chết, rồi đem binh bỏ chạy về hướng đông. Không lâu sau, Hàn Tín phá viện binh Sở đến cứu Tề, bắt giết Tề vương Quảng.

Năm 195 TCN, khi phong các hầu và các công thần, Lưu Bang nhớ đến Lịch Dị Cơ, cho nên con của Lịch Dị Cơ là Lịch Giới (酈疥) mấy lần cầm binh, tuy công chưa đáng phong hầu nhưng vì cha có công nên nhà vua phong Giới làm Cao Lương hầu (高粱侯), về sau lại đổi làm Vũ Toại hầu.